States and Regions

Transregional Projects

• Albania
  
• Bosnia and Hercegovina
  
• Bulgaria
  
• Croatia
  
• Cyprus
  
• Greece
  
• Hungary
  
• FYRoMacedonia
  
• Moldova
  
• Romania
  
• Slovenia
  
• Turkey
  
• Yugoslavia
        Kosovo
        Montenegro
        Serbia

(return to home page)

POPIS UDŽBENIKA, PRIRUČNIKA I SADRŽAJA ZA PREDMET ISTORIJA

ZA PERIOD SREDNJEG VEKA

SREDNJI VEK

I EVROPA U RANOM SREDNJEM VEKU

1. Velika seoba naroda i nastanak feudalnog društva u zapadnoj Evropi

2. Vizantija do XII veka

3. Islamski svet u srednjem veku

 

II SRBI I OSTALI JUŽNI SLOVENI I NJIHOVI SUSEDI U RANOM SREDNJEM VEKU

1. Naseljavanje Slovena na Balkansko poluostrvo

2. Južni Sloveni prema starosedeocima i susedima

3. Srbi od VII do XII veka

4. Pokrštavanje Srba i drugih Južnih Slovena i njihova rana kultura

 

III EVROPA U POZNOM SREDNJEM VEKU

1. Nastanak i razvoj srednjovekovnih gradova

2. Društveni sukobi u feudalnom društvu

 

IV SRPSKI NAROD I NJEGOVI SUSEDI U POZNOM SREDNJEM VEKU

1. Srbija u XII i početkom XIII veka

2. Uspon srpske feudalne države

3. Srpsko carstvo

4. Kraj srpskog carstva

5. Ugarska država i Južni Sloveni

6. Postanak i razvo bosanske države

7. Dubrovnik u srednjem veku

8. Bugari, Albanci i Vlaška i Moldavija u srednjem veku

9. Privreda srpskih zemalja u doba razvijenog feudalizma

10. Državno i društveno uređenje srpskih zemalja u doba razvijenog feudalizma

 

V SREDNJOVEKOVNA KULTURA

1. Opšte odlike srednjovekovne kulture

2. Srednjovekovna kultura kod Srba

 

VI SRPSKE ZEMLJE U DOBA OSMANLIJSKIH OSVAJANJA

1. Turci Osmanlije i njihova prva osvajanja na Balkanu

2. Moravska Srbija i njena uloga u borbi protiv Turaka

3. Srpska despotovina

4. Slabljenje i pad Bosne

5. Zeta za vreme Balšića i Crnojevića

6. Seobe Srba u XIV i XV veku

7. Prodori Osmanlija u Hrvatsku i Ugarsku

 

Hronološke tabele - rani srednji vek i doba razvijenog feudalizma

III

SREDNJI VEK. FEUDALNI PERIOD

1. Velika seoba naroda i ranofeudalne države u zapadnoj Evropi

2. Franačka država i začeci feudalizma u zapadnoj Evropi

3. Uloga papstva i crkve

4. Kultura ranog srednjeg veka u zapadnoj Evropi

5. Vizantija

6. Vizantijska kultura

7. Arabljani

8. Arapska kultura

9. Stari Sloveni. Zapadni Sloveni do XII veka

 

JUŽNI SLOVENI I NJIHOVI SUSEDI OD VI DO XII VEKA

1. Naseljavanje Balkanskog poluostrva i Istočnih Alpa. Društveno -ekonomski odnosi kod Slovena u vreme seobe

2. Srpska država u Raškoj

3. Dukljanska država

4. Država Makedonskih Slovena

5. Pokrštavanje Južnih Slovena i začeci kulture

 

SADRŽAJ

I

EVROPA OD XI DO XV VEKA

1. Uspon evropske privrede

2. Procvat gradske privrede

3. Gradska društva i oblici njihovog uređenja

4. Uloga katoličke crkve i krstaški ratovi

5. Uspon i širenje Francuske kraljevine

6. Engleska kraljevina

7. Ideal i stvarnost Rimsko-nemačkog carstva

8. Obnova Vizantijskog carstva pod Komninima

9. Slom Vizantijskog carstva i borbe za njegovo obnavljanje

10. Kulturno zračenje Vizantije

11. Staleška monarhija u Češkoj

12. Odolevanje Poljske

13. Od Kijevske do Moskovske Rusije

14. Društveni pokreti u zapadnoj Evropi od XI do XV veka

15. Bune i ustanci na selu i u gradu

16. Kulturni napredak i promene u načinu života

17. Novi duh i izraz u knjiiževnosti i umetnosti

II

JUŽNOSLOVENSKI NARODI I NJIHOVI SUSEDI OD XII DO XV VEKA

1. Osamostaljivanje i ujedinjavanje srpskih zemalja

2. Jačanje i širenje Srpske kraljevina

3. Srbija kao velika sila na Balkanu

4. Materijalni okviri života

5. Vladanje izdeljenim društvom

6. Stara srpska biblioteka

7. Stvaranje duše radi

8. Postanak Ugarskog kraljevstva

9. Ugarsko kraljevstvo od Arpadovića do Anžujaca

10. Bosanska država i bosanska crkva

11. Prenošenje kraljevstva u Bosnu

12. Hrvatska u državnoj zajednici s Ugarskom

13. Kultura latinskih i glagoljaških korena

14. Slovenci u istorijskim pokrajinama

15. Uspon Dubrovačke opštine

16. Republika svetog Vlaha

17. Drugo bugarsko carstvo

18. Počeci Vlaške i Moldavije

19. Arbanon i arbanaška gospoda

20. Ostaci Srpskog carstva suočen s osvajačem

21. Država srpskih despota

22. Rusag bosanski i rusaška gospoda

23. Zeta Balšića, Crnojevići i despot

24. Kraj državne samostalnosti Srbije i Bosne

25. Poslednji otpor

26. Nemirna granica u Podunavlju

 

SADRŽAJ

DEO KOJI SE ODNOSI NA SREDNJI VEK

I

EVROPA OD XI DO XV VEKA

1. Privreda i društvo Zapadne Evrope od XI do XV veka

2. Nastanak i razvitak feudalnih staleških monarhija

3. Društveni sukobi u razvijenom feudalizmu

II

JUŽNOSLOVENSKI NARODI I NJIHOVI SUSEDI U POZNOM SREDNJEM VEKU

1. Osamostaljivanje i uspon srpske države

2. Izgrađivanje bosanske feudalne države

3. Hrvatska u doba Arpadovaca i Anžujaca

4. Dubrovačka republika

5. Razvoj slovenačkih zemalja

6. Rumuni i Albanci i njihovi odnosi sa Južnim Slovenima

7. Turska osvajanja balkanskih zemalja i saradnja balkanskih naroda u borbi protiv Turaka

8. Srednjovkovna kultura

 

SADRŽAJ

1. EVORPA U DOBA FEUDALIZMA

 

Velika seoba naroda i nastanak feudalnog društva u zapadnoj Evropi

- Vlast franačkog kralja

- Pokrštavanje Franaka

Vizantija do XII veka

- Kako su Vizantinci upoznali proizvodnju svile

- Trgovački promet u Solunu

- Rimsko pravo

 

Arabljani u srednjem veku

- Razgovor između Muhameda i plemenskih vođa

- Pravo na vodu

- Način ratovanja Arabljana

 

2. JUŽNI SLOVENI U PERIODU RANOG FEUDALIZMA

 

Naseljavanje Slovena na Balkansko poluostrvo

- Način života i ratovanja starih Slovena

- Slovenski napadi na Vizantiju

 

Južni Sloveni prema starosedeocima i susedima

- Potčinjavanje Slovena na Peloponezu

- Sloveni i Romani

 

Slovenci do XII veka

- Pokrštavanje Slovenaca

- Legenda o Ingu

 

Hrvatska ranofeudalna država

- Seoba Hrvata

- Ustanak u Panoniji

- Papa protiv bogosluženja na narodnom jeziku

 

Makedonski Sloveni u ranom srednjem veku

- Slovenska opsada Soluna

- O bogumilskoj jeresi

 

Srbi od VII do XII veka

- Doseljenje Srba na Balkansko poluostrvo i njihove borbe s Bugarima

- Strateg ulovljen na sramotu Romeja

 

Pokrštavanje južnih Slovena i njihova rana kultura

- Misija solunske braće

- Slovenska azbuka

 

 

3. EVROPA U DOBA RAZVIJENOG FEUDALIZMA

 

Nastanak i razvoj srednjevekovnih gradova

- Gradski vazduh čini čoveka slobodnim

- Opšti izgled jednog srednjovekovnog grada

 

Staleška monarhija kao država razvijenog feudalizma

- Grešne zanatlije i trgovci

- Materijalni interesi potiskuju hrišćanske vrline

 

Francuska od XII do XV veka

- Uzor hrišćanskog vladara

- Sukob crkvenih i svetovnih vlasti

 

Klasne borbe u feudalnom društvu

- Klasne borbe ufeudalnom društvu

- Poziv na zajedničku borbu

- Protiv engleskog plemstva

 

 

4. JUŽNI SLOVENI U PERIODU RAZVIJENOG FEUDALIZMA

 

Srbija u XII i početkom XIII veka

- Delo Stefana Nemanje

- Sastanak u gradu Ravnom

- Nezavisna srpska crkva

 

- Milutinov dvor

- Bitka kod Velbužda

- Kraljeva pobeda

 

Srpsko carstvo

- Stefan Dušan i Dubrovnik

- Osvajački planovi Stefana Dušana

- Dušanov zakonik

 

Kraj srpskog carstva

- Rasulo srpske države

- Osamostaljenje Balšića

 

Ugarska država i južni Sloveni

- Preseljenje Mađara

- Zlatna Bula

 

Postanak i razvoj bosanske države

- Borbe s jereticima u Bosni

- Dubrovnik i Konavli

 

Dubrovnik u srednjem veku

- Dubrovačka trgovina

- O robovima na dubrovačkim brodovima

 

Hrvatska u državnoj zajednici sa Ugarskom

- Iz prošlosti Zagreba

- Zadarski mir

 

Slovenija od XII do XV veka

- Opis Slovenije u XIII veku

- Ustoličavanje koruških vojvoda

 

Bugari u srednjem veku

- Sloboda trgovine

 

- Opis Albanije 1308. godine

- Odbrana utvrđenog grada Kroje

 

Vlaška i Moldavija u srednjem veku

- Stradanje ugarske vojske u Vlaškoj 1330.

 

Privreda naših zemalja u doba razvijenog feudalizma

- Prava dubrovačkih trgovaca u Srbiji

- Osnivanje obućarskog ceha u gradečkoj opštini 1446. godine

 

Državno i društveno uređenje južnoslovenskih zemalja u doba razvijenog feudalizma

- Podela društva prema Dušanovom zakoniku

- Gradska republika

- Kralj, tiranin, vladavina naroda

 

Opšte odlike srednjovekovne kulture

- Srednjovekovni prepisivači knjiga

- Monasi i studije

 

Srednjovekovna kultura južnih Slovena

- Freske Sopoćana

- Portal trogirske katedrale

- Zakoni

- Stećak Vignja Miloševića

 

Turci Osmanlije i njihova prva osvajanja na Balkana

- Zapis o slomu na Marici

 

Moravska Srbija i njena uloga u borbi protiv Turaka

- Kosovska bitka

- Počeci kosovske legende

 

Srpska despotovina

- Opis despotove zemlje

- Pad Novog brda 1455. godine

- Pad Smedereva 1459. godine

 

Slabljenje i pad Bosne

- O primirju bosanskog kralja

- Tursko osvajanje Bosne 1463. godine

 

Zeta za vreme Balšića i Crnojevića

- Oporuka Đurđa Crnojevića

 

Seobe Srba u XIV i XV veku

- Seobe stanovništva posle osvajanja Srbije

- Preseljenje Srba u Ugarsku

- Ugarska pred slomom

 

Prodori Osmanlija u Hrvatsku i Ugarsku

- Bitka na Krbavskom polju

- Pred bitku na Mohaču

- Stanje posle bitke na Mohačkom polju

 

MAPE SREDNJEGA VEKA

1. Seobe germanskih plemena

2. Najstarije države Germana

3. Vizantija pred kraj Justinijanove vlade

4. Slovenska plemena od VII do IX veka

5. Sloveni na Balkanu u VI i VII veku

6. Pravci misionarskog delovanja

7. Evropa u doba Karla Velikog

8. Srpske zemlje u IX i X veku

9. Velika Karantanija i Hrvatska

10. Duklja u drugoj polovini XI veka

11. Vizantija i Arabljani

12. Vizantija i Bugarska

13. Vizantija oko 1025. godine

14. Ohridska arhiepiskopija 1020. godine

15. Krstaški ratovi

16. Organizacija Srpske crkve 1220. godine

17. Srpske zemlje krajem XII i početkom XIII veka

18. Vizantijske zemlje u doba latinske vlasti

19. Evropa u prvoj polovini XIII veka

20. Srbija od 1282. do 1321. godine

21. Crkvena organizacija u Srbiji oko 1320. godine

22. Vlastelinstvo manastira Dečana

23. Evropa polovinom XIV veka

24. Mala Azija i Jugoistočna Evropa polovinom XIV veka

25. Srpsko carstvo i Bosna

26. Srpskocarstvo pre bitke na Marici

27. Crkvena organizacija polovinom XIV veka

28. Srpske države i oblasti 1373-1375

29. «Župa» grada Brvenika

30. Župa Popovo

31. Država kneza Lazara, oblast Vuka Brankovića i Đurđa II Balšića

32. Oblast kralja Marka i Konstantina Dragaša

33. Zeta Balšića

34. Bosna u XIV veku

35. Srednjovekovna naselja u župama: Zemunik, Banjica i Vrbanja

36. Vizantija u XIV veku

37. Osmanska država krajem XIV veka

38. Evropa 1402. godine

39. Srpska despotovina u doba Stefana Lazarevića

40. Srpska despotovina u doba Đurđa Brankovića

41. Putevi, rudnici i trgovi u srpskim zemljama

42. Posedi srpskih despota u Ugarskoj

43. Bosna 1412. godine

44. Zemlje Hercega Stefana Vukčića

45. Evropa polovinom XV veka

46. Ugarska Matije Korvina

47. Zeta Crnojevića

48. Seoba Srba u XIV i XV veku

 

.

(priručnik za takmičenje iz istorije za srednje škole)

60 hronološki poređanih poglavlja na 126 strana + rečnik+ prilozi

SREDNJOVEKOVNE DINASTIJE (9-103p.)

Uvod 9-21p.

Stvaranje srpskih država u ranom srednjem veku 21-23p.

10 srpskih vlasteoskih dinastija 23-98p.

1. Vlastimirovići 9. Brankovići

2. Vojisavljevići 10. Crnojevići

3. Vukanovići

4. Nemanjići

5. Kotromanići Izvori i literatura 98-103p.

6. Mrnjavčevići

7. Balšići

8. Lazarevići