====== Najstariji spomenici: Columna rostrata C. Duillii ====== Liv. periocha 17 (a. 260, Mylae):
C. Duillius consul adversus classem Poenorum prospere pugnavit primusque omnium Romanorum ducum navalis victoriae duxit triumphum. ob quam causam ei perpetuus quoque honos habitus est, ut revertenti a cena tibicine canente funale praeferretur.
===== CIL I(2) 25; E 147. ===== {{http://www.livius.org/a/italy/rome/rostra/rome_forum_romanum_columna_rostrata_inscr_cm.JPG|columna rostrata}} [Consol Secest]ano[s socios p.r. Cartaciniensiom] \\ [opsidione]d exemet lecione[sque Cartacinensis omnis] \\ [ma]ximosque macistratos l[uci palam post dies] \\ [n]ovem castreis exfociont; Mace[lamque opidom] \\ [p]ucnandod cepet. Enque eodem mac[istratud bene] \\ [r]em navebos marid consol primos c[eset copiasque] \\ [c]lasesque navales primos ornavet pa[ravetque] \\ [c]umque eis navebos claseis Poenicas omn[is item ma-] \\ [x]umas copias Cartaciensis praesente[d Hanibaled] \\ dictatored olorem inaltod marid pucn[ad vicet], \\ vique naveis cepet cum socieis septer[esmom I quin-] \\ [queresm]osque triresmosque naveis X[XX merset XIII]. \\ [Aur]om captom numei MMDCC[....] \\ [Arcen]tom captom praeda numei � [....] \\ [Omne] captom aes �������� [����] \\ [���] ���������� [�������] \\ [triumpod]que navaled praedad poplom [donavet] \\ [multosque] Cartacinie[nsis incenuos d[uxit ante] \\ [curum ....................]